ไทยพบป่วยปอดอักเสบรุนแรงอีก จาก บุหรี่ไฟฟ้า หวั่นคนไม่รู้ความอันตราย EVALI (E-cigarette or Vaping product use Associated Lung Injury) คือ ปอดอักเสบที่มีโอกาสสัมพันธ์กับการสูบบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งเป็นโรคที่เกิดก่อนโควิด-19 แต่เมื่อเกิดโควิด ทำให้โรคนี้เงียบหายไป แต่ช่วงนี้เราได้พบกับคนไข้ที่เกิดโรคนี้อีกครั้ง และสามารถพิสูจน์ได้ชัดเจนว่าเป็นโรคดังกล่าว โดยแรก ๆ เชื่อกันว่า อันตรายจากบุหรี่ไฟฟ้านั้นน้อยกว่าบุหรี่มวน ซึ่งคนทั่วไปโดยเฉพาะวัยรุ่นจะคิดว่า บุหรี่ไฟฟ้านั้นปลอดภัย ไอละลองจากบุหรี่ไฟฟ้า เป็นเพียงละอองน้ำ ไอน้ำมีเพียงสารปรุงแต่งให้มีกลิ่นหอม และบางยี่ห้อยังอ้างว่าไม่มีนิโคติน แต่ในความเป็นจริงควันไอละอองจากบุหรี่ไฟฟ้ามีฝุ่นขนาดเล็ก PM 1.0 และ PM 2.5 มีสารเคมีที่เป็นอันตราย เช่น ฟอร์มาร์ลดีไซด์ ไดอะซิทิล และอโครลิน รวมทั้งโลหะหนักที่เป็นพิษ เช่น นิกเกิล ดีบุก และตะกั่วซึ่งเป็นที่มาของโลหะหนักอาจจะมาจากน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า หรืออุปกรณ์สูบที่โลหะหนักหลุดลายจากขดลวดที่ชุบน้ำยา ขณะที่สารปรุงแต่งกลิ่นรสที่มีนับพันชนิดที่ถูกความร้อนจนเกิดเป็นไอระเหย มีผลกระทบต่อสุขภาพ คือ ทำให้มีภาวะปอดอักเสบเฉียบพลัน และโรคอื่นได้ จากข้อมูลเมื่อปี พ.ศ.2562 แพทย์สมาคมแห่งสหรัฐอเมริกา ได้เรียกร้องให้ประชาชนหลีกเลี่ยงการใช้บุหรี่ไฟฟ้า เนื่องจากไม่ปลอดภัย มีผลกระทบต่อการเกิดโรคปอด เป็นวิกฤตทางด้านสาธารณสุขของประเทศ ในตอนนี้มีผู้ป่วยรายงานปอดอักเสบที่มีโอกาสสัมพันธ์กับการสูบบุหรี่ไฟฟ้า 450 ราย
ก่อนหน้านี้ยังไม่พบผู้ป่วย EVALI ที่เกิดกับปอดและมีสาเหตุจากบุหรี่ไฟฟ้า
อาการของโรคเรียกได้ว่าเป็นภาวะกึ่งเฉียบพลัน ที่เกิดขึ้นกับปอด โดยมีสาเหตุจากบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งอันตรายนั้นเกิดจากความเข้มข้น การเผาไหม้ และปริมาณที่สูดเข้าไปในร่างกายโดยตรง ส่วนโรคมะเร็งนั้นเป็นโรคที่ต้องใช้ระยะเวลายาวนานกว่าจะพบ แต่บุหรี่ไฟฟ้าเพิ่งจะมีมาได้ไม่นาน ตอนนี้เชื่อว่าแนวโน้มพบผู้ป่วยได้เรื่อย ๆ แต่อยากให้ประชาชนตระหนักถึงอันตรายนี้ โดยเฉพาะกลุ่มเด็กประถมและมัธยม ที่มีความเข้าใจผิดร้ายแรงว่าบุหรี่ไฟฟ้าไม่มีอันตราย ย้ำอีกครั้งว่า บุหรี่ไฟฟ้านั้นไม่ปลอดภัย
ระยะหลังการแพร่หลายของการใช้บุหรี่ไฟฟ้าในสังคม
ภายหลังจากการแพร่หลายของบุหรี่ไฟฟ้าในสังคม วัยเยาวชน วัยผู้ใหญ่ วัยทำงาน มีมากขึ้น ในประเทศไทย เคยมีการรายงานพบผู้ป่วย EVALI ประปราย แต่อาจจะไม่ได้ส่งตรวจยืนยันวินิจฉัยทุกรายจึงอยากตอกย้ำถึงอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้าที่ผู้คนอาจจะไม่ทราบ มองข้ามหรือละเลยไป ระยะเวลาของผู้สูบบุหรี่ไฟฟ้าแล้วเกิด EVALI จะใช้เวลาประมาณ 3 เดือนขึ้นไป คนไข้แต่ละคนจะใช้เวลาไม่เท่ากัน ความรุนแรงของโรคเกิดได้หลายรูปแบบ แต่ยิ่งเกิดเร็วอาการจะรุนแรง หากเกิดภายใน 1-2 สัปดาห์อาการจะรุนแรงมากกว่าผู้ป่วยที่อาการค่อยเป็นค่อยไป การสูบบุหรี่ไฟฟ้านั้นคือ การสูบสิ่งแปลกปลอมเข้าไปที่กระตุ้นให้เกิดการอักเสบโดยตรง เพราะมีสารมากมายผสมเข้าไป เช่นเดียวกับคนเคยนิยมสูบบารากู่ มีรายงานปอดอักเสบรุนแรงเช่นเดียวกัน การฟื้นตัวของร่างกายขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค
